Trong tự nhiên, hạt của các loại cây thường được sử dụng để tạo ra các cây con mới, giúp cho quá trình bảo vệ nòi giống được diễn ra trơn tru. Hạt dưa hấu cũng có tác dụng để tạo ra các cây dưa hấu mới mỗi mùa. Tuy vậy, nếu bạn có một quả dưa hấu không có hạt thì bạn sẽ tạo ra cây dưa hấu mới như thế nào? Nếu không tạo ra cây dưa hấu mới được thì dưa hấu sẽ bị tuyệt chủng chăng?
Đầu tiên, cần phải xem điều gì đã xảy ra khi con ngựa và con lừa giao phối với nhau. Kết quả là chúng ta có một chú la nhưng chú la này vô sinh bởi gene của chúng khác cả bố lẫn mẹ. Để có một chú la khác, chúng ta bắt buộc lại phải cho ngựa và lừa giao phối với nhau chứ không thể cho hai chú la giao phối với nhau được.
Điều tương tự cũng xảy ra đối với dưa hấu. Nếu hai quả dưa hấu có gene khác nhau nhưng được lai với nhau thì kết quả của chúng có thể ra một quả dưa hấu có các tính chất khác nhưng quả dưa hấu này sẽ vô sinh và không thể sinh sản (tạo ra hạt) được. Bình thường dưa hấu có hai bộ nhiễm sắc thể. Bước đầu tiên trong việc tạo ra dưa hấu không hạt là sử dụng colchicine để nhân đôi số bộ nhiễm sắc thể trong dưa hấu từ hai lên bốn. Sau đó trồng loại dưa hấu có bốn bộ nhiễm sắc thể này xen lẫn với các cây dưa hấu bình thường. Quá trình thụ phấn xen kẽ giữa hai loại dưa hấu này sẽ tạo ra các quả dưa hấu có 3 bộ nhiễm sắc thể và không có hạt.
Trong quá khứ, nông dân cần phải mua sẵn các cây dưa hấu có bốn bộ nhiễm sắc thể mang về nhà trồng xen lẫn với cây dưa hấu bình thường. Việc thụ phấn phải trông chờ vào đàn ong theo cách tự nhiên. Ngày nay, các nhà khoa học đã tìm ra cách dễ và tiện lợi hơn để sản xuất dưa hấu không hạt. Họ đã tìm ra cách sản xuất các hạt dưa hấu để trồng các loại dưa hấu có bốn bộ nhiễm sắc thể nhưng giá thành của chúng lại tương đối đắt (ước tính từ 100 USD/1000 hạt).
(pix courtesy of stevendepolo – Under Creative Commons License)
No comments: