Chắc bạn sẽ thấy buồn cười khi đọc câu hỏi này. Từ nhỏ tới giờ, tôi cũng chưa bao giờ thấy một con cá “nói” gì mà tôi có thể nghe được. Tuy vậy, khoảng nghe được của con người chỉ nằm trong khoảng 20-20000 Hertz. Nếu có âm thanh nào ở dưới hoặc trên tần số này thì tai của con người hoàn toàn không nghe thấy được. Và cá thì “nói chuyện” ở tần số này.
Điển hình cho các loài cá có khả năng nói được là cá heo. Cá heo là một trong những loài cá thông minh và thực sự bạn có thể nghe thấy được những âm thanh mà chúng phát ra (nhưng không phải tất cả các âm thanh). Trên đầu của cá heo có một bộ phận có tên là Melon chứa các chất béo (lipid) mật độ thấp dùng để khuếch đại âm thanh và điều hướng âm thanh đi tới các hướng khác nhau mà cá heo muốn giao tiếp. Cá heo sử dụng các âm thanh có tần số thấp để giao tiếp với nhau và dùng các âm thanh có tần số cao như một chiếc radar dò đường. Bạn có thể nhìn thấy trong hình dưới đây cách mà cá heo phát ra tín hiệu qua Melon và sử dụng chúng để dò xem ở phía trước có chướng ngại vật gì không.
Sóng âm thanh truyền trong nước có vận tốc nhanh gấp 4.5 lần so với truyền trong không khí. Các âm thanh có vận tốc 1 dặm/giây (~1.5km/h) sẽ được nhận bởi hàm dưới của cá heo và được truyền lên não. Cá heo nghe được tốt những tần số từ 100Hz tới 150kHz. Não cá heo nặng 1.7kg (trong khi não người là 1.4kg) và có nếp nhăn nhiều gấp đôi so với não người, do vậy việc cá heo nói được cũng dễ hiểu. Hơn nữa, do khả năng giao tiếp này mà cá heo không thể sống thiếu đàn của chúng được.
Trên thực tế, không phải loài cá nào cũng có khả năng giao tiếp được. Chỉ một vài loài cá thông minh như cá heo mới có khả năng giao tiếp. Thế nhưng, nếu nói tất cả các loài cá đều không biết nói là sai, phải không bạn?
(pix courtesy of bryanF. – Under Creative Commons License)
No comments: