Sự mâu thuẫn giữa những người Hồi giáo thuộc dòng Sunni và dòng Shiite là mầm mống cho rất nhiều các cuộc chiến tranh giữa những người theo đạo Hồi giáo với nhau. Sau năm 1980, thế giới đã từng chứng kiến rất nhiều sự va chạm giữa những người này tại các điểm nóng như Iran, Iraq, Pakistan và Afghanistan. Để biết được nguồn gốc của sự mâu thuẫn này, chúng ta phải quay lại một thời điểm lịch sử khá xa : năm 656 (24 năm sau khi Muhammad, nhà tiên tri của đạo Hồi qua đời).
Lịch sử của đạo Hồi bắt đầu khi Muhammad trong một đêm linh thiêng đã ngộ ra chân lý và khai sáng ra đạo Hồi. Muhammad tin rằng chính thiên thần Gabriel đã nói chuyện với ngài trong đêm đó. Do vậy những triết lý mà Muhammad muốn truyền lại cho những người sau này cũng tuân theo hình thức các cuộc trò chuyện dưới dạng các bài thơ có vần điệu nhịp nhàng. Ngài không bao giờ viết lại thành văn bản những lời truyền dạy này.
Lãnh đạo ở Mecca đã không chấp nhận Muhammad. Năm 622 ngài phải di cư sang Medina, một thành phố cách Mecca khoảng 340km về phía Bắc. Ở đây, ngài dẫn dắt một cộng đồng lớn và bắt đầu tiến hành chiến tranh với Mecca. Tới năm 630 thì Mecca đầu hàng và người theo đạo Hồi bắt đầu tính lịch của họ từ năm 622, năm có cuộc di cư sang Medina.
Tuy vậy, năm 632, Muhammad đã qua đời đột ngột mà không chỉ định ai là người kế nhiệm của mình. Abu Bakr, cha của một trong những người vợ của Muhammad đã trở thành caliph (thủ lĩnh chính trị và tinh thần) của người theo đạo Hồi. Ông đã cho viết những lời khai sáng của Muhammad thành kinh Koran và hoàn thành nó vào năm 650. Abu Bakr được sự ủng hộ của người Sunni, trong khi đó người Shiite lại tin rằng Abu không phải là người kế nhiệm chính thức mà phải là người khác, con rể của Muhhammad (tên là Ali). Chỉ bởi vì mâu thuẫn này mà hai dòng Sunni và Shiite đã dần tách biệt khỏi nhau (và cho tới giờ kể cả cách ăn mặc lẫn cách tu tập cũng khác nhau). Cuộc chiến này lên tới đỉnh điểm khi năm 656 những người ủng hộ Shiite đã giết chết giáo chủ đời thứ ba còn sau đó thì những người Sunni đã giết chết con trai của Ali là Husain.
Tại Iraq, do lịch sử từ năm 1920 nên những người cầm quyền phần lớn là những người Sunni (bao gồm cả Saddam Hussein). Những người này đã sử dụng vũ lực để đàn áp người Shia (theo dòng Shiite) và khi chiến tranh Iraq nổ ra, cả hai dòng này quay sang giao chiến với nhau và đánh lại quân đội Mỹ. Người Sunny dùng biện pháp đánh bom bằng xe ô tô còn người Shia thì đánh bom cảm tử. Đó thực sự là những cuộc chiến đẫm máu, cuộc chiến mà thánh Muhammad chắc chắn không mong muốn những người theo đạo Hồi tạo ra. Muhammad đã luôn mong muốn rằng những người theo mình sẽ tạo ra một cộng đồng (umma) thống nhất với các nguyên tắc công bằng xã hội cho tất cả mọi người.
(pix courtesy of Dude Crush – Under Creative Commons License)
No comments: