Nếu coi ống kính máy ảnh như một chiếc mồm (khẩu) để nuốt ánh sáng thì khẩu độ chính là độ mở của chiếc mồm này. Khẩu độ có liên quan chặt chẽ tới lượng ánh sáng mà phim/cảm biến nhận được, khẩu độ càng to có nghĩa là lượng ánh sáng nhận được trong vòng một khoảng thời gian nhất định sẽ càng lớn.
Người ta đo khẩu độ bằng đại lượng gọi là f-stop. Đơn giản thì f-stop là tỷ lệ giữa tiêu cự của ống kính và đường kính khẩu độ. Ví dụ, một ống kính 50mm với độ mở có đường kính là 12.5mm sẽ có khẩu độ là 50/12.5 = 4 và được gọi là f4. Một điểm mà bạn phải cực kỳ lưu ý khi chụp ảnh là với công thức nói trên là f-stop càng lớn thì độ mở của ống kinh lại càng nhỏ.
(click vào hình để phóng to)
Như hình mình họa trên, phần màu trắng là phần mở của ống kính. f2 có độ mở lớn hơn hẳn so với f22. Như vậy, f-stop càng bé thì khẩu độ lại càng lớn. Người ta quy ước tốc độ của ống kính máy ảnh là khẩu độ lớn nhất (tức là f-stop nhỏ nhất) mà ống kính này có thể chụp được. Tốc độ càng lớn thì độ mở càng cao và thường thì ống kính có tốc độ cao hơn sẽ đắt hơn so với các ống kính cùng loại.
Ống kính máy ảnh compact (PnS) thường có tốc độ lớn nhất là f3.5 trong khi máy ảnh DSLR có thể có những ống đạt tốc độ tới f1.4 hoặc f1.8 (cá biệt có cả f1.2). Tốc độ ống kính lớn sẽ rất tiện khi bạn chụp các vật/người chuyển động nhanh (ví dụ như chụp ảnh thể thao, sự kiện…) Ống kính có tốc độ từ f1.0 tới f2.8 được coi là ống kính có tốc độ nhanh.
No comments: